Bir Toplumu Yıkan Sessiz Felaket: Ahlaki Değersizlik
“Bir insanı karalamak, onun izzetine saldırmaktır. Bir toplumu çürütmek ise, ahlakı yok saymakla başlar.”
İnsanı diğer varlıklardan ayıran en temel özellik; aklı, vicdanı ve ahlaki değerleridir. Bu değerlerin başında ise dürüstlük, adalet, merhamet ve iffet gelir. İslam ahlakı yalnızca ibadeti değil; aynı zamanda kul hakkını gözetmeyi, iffetli yaşamayı, sözünde durmayı, kardeşine sadık olmayı emreder. Ancak günümüzde bireysel çıkarların, nefsi arzuların ve maddi kaygıların kutsandığı bir çağda yaşıyoruz. Bu yozlaşmanın en belirgin yüzleri ise tuzak kurmak, iki yüzlülük yapmak, iftira atmak ve karalama faaliyetleridir.
Tuzak Kurmak: Hileyle Gelen Zarar, Sahibine Döner
Tuzak kurmak, bir insanın hayatına gizlice müdahale etmek, onu zor durumda bırakmak için sinsice planlar yapmaktır. Bu; vicdanın karardığı, merhametin kaybolduğu, nefis ve kibirin yön verdiği bir karanlığın ürünüdür.
Yüce Allah şöyle buyurur:
“Onlar tuzak kurdular, Allah da tuzak kurdu. Allah, tuzak kuranların en hayırlısıdır.” (Âl-i İmrân, 54)
Bir başka ayette ise şöyle denir:
“Kim bir kötülük düşünürse, onun benzeri başına gelir.” (Şûrâ, 40)
İnsana tuzak kurmak, sadece karşısındakine değil; Allah’ın adaletine karşı da bir meydan okumadır. Fakat unutmamak gerekir ki her hile, dönüp dolaşır sahibine ulaşır. Tuzak kuran aslında kendi sonunu hazırlayan kişidir.
İki Yüzlülük: Samimiyetin İhaneti
İki yüzlülük, yani münafıklık; kişinin zahiren dürüst ve samimi görünürken, gerçekte içinden başka niyetler taşımasıdır. Bu hastalık, toplumsal bağların en sinsi düşmanıdır. Peygamber Efendimiz (s.a.v) bu konuda şöyle buyurmuştur:
“Münafığın alameti üçtür: Konuştuğunda yalan söyler, söz verdiğinde sözünde durmaz, kendisine güvenildiğinde hıyanet eder.” (Buhari, Müslim)
İki yüzlü kişi, güveni zedeler, sevgiyi öldürür, kardeşliği bozar. Dürüstlük ve sadakatin olmadığı bir toplumda ise huzurdan söz edilemez. Münafıklık, ahlaki çürümenin maskesidir.
İftira: Haysiyete Kurşun Sıkmak
İftira; insanın en değerli hazinesi olan onuruna yönelen en sinsi saldırıdır. Masum birini yapmadığı bir şeyle suçlamak, onun şahsiyetini toplum önünde karalamak, sadece bireysel bir günah değil; büyük bir toplumsal suçtur.
Kur’an bu konuda çok açık bir uyarı yapar:
“Ey iman edenler! Zannın çoğundan sakının. Çünkü zannın bir kısmı günahtır. Birbirinizi arkadan çekiştirmeyin…” (Hucurât, 12)
“İftira atanlar, iman etmiş kimseler arasında ahlaksızlık yaymak isterler. Onlar için dünyada da ahirette de elim bir azap vardır.” (Nûr, 19)
Sosyal medyanın yaygın olduğu çağımızda bir iftira, saniyeler içinde yayılabilir; ama etkisi yıllar boyunca bir hayatı karartabilir. Bu, dilin işlediği en ağır cinayetlerden biridir.
Karalama: Kalemle İtibar Öldürmek
Karalama; doğrudan iftira atmadan, ima ve yalanlarla bir kişiyi toplum önünde değersizleştirmeye çalışmaktır. Genellikle kıskançlık, rekabet veya çıkar hesaplarının bir ürünüdür. Kur’an bu konuda da uyarır:
“…Birbirinizin gizli yönlerini araştırmayın, birbirinizi arkanızdan çekiştirmeyin.” (Hucurât, 12)
Karalama, kelimeleri zehirlemektir. Kalemi kirli amaçlara alet etmektir. Oysa Müslüman’ın görevi; kardeşinin ayıbını aramak değil, onu iyiliğe teşvik etmektir.
Sonuç: Ahlakı Kaybeden, Toplum Çöker
Toplumlar savaşlarla değil, ahlaki yozlaşmalarla yıkılır. Tuzak kuran, iftira atan, iki yüzlü davranan ve karalama yapan bireyler; yalnızca karşısındakine değil, toplumsal yapının temeline zarar verirler. Adaletin yerini hile, sadakatin yerini sahtekârlık, merhametin yerini nefret aldığında; artık orada güven ve barış değil, kaos ve çözülme hâkim olur.
Unutulmamalıdır ki:
“Bir toplumda en büyük devrim, ahlakın yeniden inşasıyla mümkündür.”
Ve yine bilinmelidir ki:
“İnsanın şerefi, sadece neyi yaptığıyla değil; neyi yapmaktan sakındığıyla da ölçülür.”
